Utambue Uyoga

Je, unaujua uyoga chaza (Oyster mushroom) ?

Uyoga wa Oyster,umeitwa jina hili kwa kuwa  una muonekano wa samaki aitwaye Chaza (Oyster Fish), Aina hii ya uyoga mar azote hupatiakana ukiwa na moja kati ya aina mbili za rangi, nyeupe na chanikiwiti (greyish).Aina hii ya uyoga pia hunukia kama harufu ya samaki chaza.

Tofauti na aina zingine za uyoga, uyoga wa oyster,hutoa shina imara ambalo huishia na kofia yenye muonekano mfano wa feni ambalo hukuwa mpaka kufikia upana kati ya Sentimeta 5 mpaka 25.

  

Faida za Uyoga kiafya:

Wataalam wa lishe wameuweka uyoga katika kundi la mboga za majani,lakini kiuhalisia uyoga unapatikana katika kundi la fungi, utofauti huu wa uyoga kutofautiana na mboga za majani,umeufanya uyoga uwe na faida nyingi zaidi za kiafya kuliko mboga za majani.

Katika mwili wa mlaji,Uyoga una faida zifuatazo:-

1.   Hupunguza mafuta yaliyozidi mwilini(cholesterol levels).

Uyoga huupatia mwili protini ya kutosha na kuwa hauna virutubisho vya mafuta aina ya Kolestro na fat.Wingi wa protini iliopo katika uyoga husaidia kuyaunguza mafuta ya kolestro yaliyotengenezwa na mwili kutokana na vyakula vya mafuta na kuyaondoa,hatimaye  kuweka uwiano sawa wa mafuta yanayohitajika katika mwili.

2.   Ni kinga dhidi ya Anemia.

Mgonjwa wa anemia hukumbwa na hatari kubwa ya kuwa kiasi cha chini cha madinichuma katika damu yake,kiasi ambacho hupelekea matatizo ya udhaifu wa kazi za kichwa,kupungua kwa kazi za neva za fahamu,na matito ya umengenywaji wa chakula.

Uyoga ni chanzo kizuri cha madinichuma ,asilimia kubwa ya madinichuma yanayosharabiwa na mwili ,husisimua hutzalishaji wa seli nyekundu za damu hatimaye kumfanya mtu awe na afya nzuri na mwili kuwa katika hali yake ya asili.

3.   Hukinga na kuondoa Kansa ya matiti,na kansa ya makende.

Uyoga una uwezo mkubwa wa kukinga maradhi haya kutoka na kuwa na asidi zinazojulikana kama Beta-Glucans na Linoleic.Asidi ya Linoleic husaidia sana katika madhara mabaya Zaidi yanayosababishwa na homoni ya ziada ya estrojeni.Uongezekaji wa homoni hii ya estrojeni kupita kiasi chake ni mmoja ya sababu za msingi za kansa ya matiti kwa mwanamke aliyesimama kupata siku zake(Meno pause).

Asidi ya Beta-glucans kwa upande mwingine ,huzuia ukuajia wa seli za kansa katika tatizo la kansa ya makende.

Chunguzi na majaribio mengi yametuonesha uwezo mkubwa wa uyoga wa kuondoa vimbe za kansa pindi unapotumika kama tiba.

4.   Kinga na tiba dhidi ya Kisukari.

Uyoga hauna mafuta aina ya fat,wala mafuta aina ya kolestro.una kiasi kidogo sana cha wanga,una utajiri mkubwa wa protini,vitamini na madini.Pia una maji mengi na kambakamba(fiber) .Zaidi ya hayo uyoga umekusanya insulin ya asili na vimeng’enya(enzymes) ambavyo husaidia kuvunjavunja sukari na wanga katika chakula.Hivyo ni salama sana kwa wagonjwa wa kisukari.

Mgonjwa wa kisukari hukumbwa na hatari ya maambukizi katika miiguu au mikono yake.Maambukizi haya hupelekea ngozi za miguu au mikono kuharibika kwa kutia wekundu,kutoka mabaka au vidonda vikubwa ambavyo ni hatarishi kwa maisha ya mgonjwa.

Tiba asilia iliyopo katika uyoga husaidia kumuepusha mgonjwa wa kisukari katika hatari hii.

5.   Huleta afya ya mifupa.

Uyoga una utajiri mkubwa wa Kalisi(Calcium) ambacho ni kiinilishe muhimu  kinachotumika katika utengenezaji na uimarishaji wa mifupa.Usambazwaji imara wa kalisi katika mwili hupelekea ukuaji imara wa mwili ,kuondoka kwa maumivu ya viungo na udhaifu wa mwili ambao husababishwa na ukuaji wa mifupa dhaifu.

6.      Huimarisha Kinga mwili.

Kiinilishe chenye nguvu kilichopo katika uyoga kinachojulika kwa jina la kitaalam Ergothioneine,ni muhimu sana  kwa kupambana na kuvunja nguvu asidi hatarishi zinazo zalishwa katika mwili ,na pia kupiga jeki mfumo wa ulinzi katika mwili.

Uyoga una dawa kinga za asili ambazo hufananishwa sawa na dawa iitwayo Penicillin.Dawa kinga hii huzuia ukuaji wa vijidudu vya magonjwa na maambukizi ya fangasi.Pia husaidia kutibu athari za vidonda vya tumbo na kuzuia usambaaji wake na hatimaye kuviondosha kabisa.

Zingatia : Penicillin – ni dawa inayotokana na uyoga wenyewe.

7.   Hudhibili tatizo la shinikizo la juu la damu.

Katika tafiti za wataalam, zimeonesha kuwa uyoga una Potassium nyingi ndani yake .Potassium katika damu hufanya kazi ya kutanua mishipa ya damu(vasodilation) pindi damu nyingi inapotaka kupita haliyakuwa njia ya mishipa wakati huo ipo katika hali ya wembamba;hivyo hupunguza tatizo la shinikizo kubwa la damu (high blood pressure).

Patassium pia husaidia utendaji kazi mzur wa ubongo kutokana na kuwa uongezekaji wa msambao wa damu na oksijeni kutoka kwenye moyo kuelekea katika ubongo ,husisimua utendaji kazi wa neva za fahamu.Chunguzi za kitaalamu zimeonesha kuwa uongezekaji wa kiasi cha Potassium mwilini huimarisha maarifa na uhifadhi wa kumbukumbu.

8.      Hupunguza uzito usio halisia.

Hapa bilashaka  kuwa utaniamini kuwa protini ni mashughuli kwa kupunguza mafuta wilini na kutengeneza uzito halisia wa mifupa.Ni kweli kabisa ukubali au ukatae ya kwamba mafuta mengi mwilini yaliyo katika hali ya mgando (yaani fat ) huungua na kuyeyuka ili kumeng’enya protini inayotokana na vyakula tunavyokula.Hivyo mafuta hupungua kwa kiasi kikubwa mwilini kutokana na uwepo wa protini.

Kutokana na hivyo basi , Protini ikiambatana na  kiasi kizuri cha wanga,bila uwepo wa fat au kolestro hupelekea mtu kuwa na uzito mdogo unaoendana na mwili wake.

9.      Tiba dhidi ya bakteria na vimbe mbalimbali,

Kutokana na utafiti ,uyoga aina ya Oyster umethibitishwa kuwa una uwezo wa kutukinga dhidi ya bakteria hatari pia na magonjwa ya vimbe,kama vile vimbe za tumboni kwa akina mama,na vimbe za kansa.

Viinilishe muhimu vinavyopatikana katika uyoga vikiwemo protein,kalisi(calcium),aside ya amino,valun ,vitamin C na vingine vingi muhimu ndivyo ambavyo huupa uyoga wa oyster uwezo wa kukufanya uepukane na matatizo haya.

10.  Huondoa tatizo la ukosefu wa choo.

Tatizo la kukosa choo ,au kupata choo kigumu,ni ishara tosha  kuwa mlo wako una ukosefu kiinilishe aina ya faiba ( roughage).Ili kuondokana na tatizo hili,basi itakulazimu kutumia uyoga aina ya oyster katika mlo wako.